ACCESS HIZLI DERS MENÜSÜ
DERS 1 DERS 5
DERS 2 DERS 6
DERS 3 DERS 7
DERS 4 DERS 8
  ACCESS   ANA SAYFA ACCESS INDEX DERS 5

 

2.7 Tablolar Arasındaki  İlişki Kavramı

Veritabanı yönetiminde yeni bir tabloyu var olan tablolara bağlamak ve aralarındaki ilişkileri düzenlemek en önemli noktalardan birisidir. Bir veritabanı birden çok veri tablosu içerebilir. Her tablodaki birincil anahtar (primary key) belirlendikten sonra, tablolar arasında ilişki kurulabilir. Access ile üç tür ilişki yaratılabilir ( one to one-birden bire, one to many-birden çoğa ve many to many-çoktan çoğa). Yaygın olarak kullanılan "birden çoğa" ilişkisinde ilk tablodaki (birincil tablo) her kayıt (record) ikinci tablodaki (ilişkili tablo) bir ya da birden çok kayıtla ilişkilendirilmiştir.

İlişki alanlarının ilişkili oldukları birincil anahtar alanları ile aynı adı taşımaları gerekmemektedir (fakat ilişkili alanlarda eşleşen veriler bulunmalıdır). İlişkili alanlar iki istisna haricinde aynı veri türüne sahip olmalıdır; Birinci istisna, AutoNumber (Otomatik Sayı) alanı (field) ile FieldSize (Alan Boyutu) özelliği Long Integer'a (Uzun Tamsayı) ayarlı olan Number (Sayı) alanını eşletirebilirsiniz. Diğer istisna ise, eğer her iki alanın da FieldSize (Alan Boyutu) özelliği Replication ID'ye ayarlı ise Otomatik Sayı alanı ile Sayı alanı eşleştirilebilir. Arama alanı ya da Relationships (İlişkiler) penceresi kullanılarak ilişkiler yaratılabilir.

Tablolar ilk kez yaratılırken Table Wizard (Tablo Sihirbazı) kullanıcıya tablo ilişkilerini tanımlama olanağını verir. Database (Veritabanı) iletişim kutusunda iken ya da Design View'da (Tasarım Görünümü) ilişkiler tanımlanabilir.

SORU : Access'te istenilen sayıdaki tablo arasında ilişki kurulabilir mi ?

 

 

2.8 İlişkiler

İki tablo arasında doğrudan bir bağlantı bulunmuyorsa, birincil anahtar (primary key) birden çok alana bağlı ise veya bilgi tutarlılığı gerekli ise İlişkiler penceresinin kullanılması gerekir.

Bu pencerede bir ilişki yaratma işleminden önce, tabloda eşleşen alanlar belirlenmelidir. Birincil tablodaki birincil anahtar alanı ile ilişkili tablodaki eşleşen alan (foreign key (yabancı anahtar) olarak da adlandırılır) arasında bir ilişki kurulur. 

2.8.1 Tablo İlişkilerini Tanımlama

1- İstediğiniz veritabanı dosyasını açın.

2- Database iletişim kutusunda iken Database araç çubuğu üzerindeki Relationships (İlişkiler) simgesini tıklayın ya da Menu Bar araç çubuğundaki Insert (Ekle) menüsünden Relationships... komutunu seçin.

3- Tablolar arasında önceden kurulmuş ilişkiler varsa bunları ekrana gelen Relationships penceresinde görebilirsiniz.

4- Relationships penceresine yeni bir tablo eklemek için Relationship araç çubuğundaki Show Table (Tabloyu Göster) simgesini tıklayın.

5- Show Table iletişim kutusundaki 3 sekmeden birisi olan Tables sekmesini seçin. Eklemek istediğiniz tablo veya tabloları seçerek (SHIFT tuşu basılı iken yanyana olanlar, CTRL tuşu basılı iken ise yanyana olmayanlar seçilebilir) Add düğmesini tıklayın. Seçim işlemi bitince Close düğmesi ile iletişim kutusunu kapatın. Relationship penceresinde ilişkili iki tablo arasındaki çizginin uçlarındaki 1 ve sonsuz işaretleri ilişki türünü göstermektedir (Örn. bir ucunda 1, diğer ucunda sonsuz işareti varsa bu birden çoğa şeklinde bir ilişkinin sözkonusu olduğunu gösterir).

6- Birincil tablodaki ortak alanı tıklayıp ilişkili tablodaki ortak alana farenizin sol düğmesi basılı halde iken hareket ettirin (sürükleyin). Farenizin düğmesini serbest bıraktığınızda, iki tablo arasında bir ilişki olduğunu gösteren bir çizgi oluşur. Bununla beraber yaratılan ilişkiyi korumanızı ya da değiştirmenize yardımcı olacak Relationships iletişim kutusu da ekrana gelir.

Enforce Referential Integrity

bilgi tutarlığı özelliği aktif olur. Bilgi tutarlılığı, ilişkili tablolarda kayıtlar arasındaki ilişkilerin geçerli olmasını sağlayan ve ilişkili verilerin bir yanlışlık sonucu silinmesini ya da değiştirilmesini önleyen bir kurallar sistemidir

Cascade Update Related Fields

ana tabloda birincil anahtar değerini her değiştirdiğinizde, ilgili değerlerin otomatik olarak güncelleştirilmesi için Enforce Referential Integrity ve Cascade Update Related Fields kutucuklarının seçili olması gerekir

Cascade Delete Related Records

ana tabloda bir kayıt sildiğinizde ilişkili tablodaki ilişkili kayıtların otomatik olarak silinmesi için Enforce Referential Integrity ve Cascade Delete Related kutucuklarının seçili olması gerekir

Relationship Type

tanımlı ilişki türlerini görüntüler

Create

değişiklikleri kaydeder ve iletişim kutusunu kapatır

Join Type...

ilişkili tabloları temel alan sorgular (queries) yaratırken kullanmak istediğiniz (varsayılan) birleştirme türünü seçmenize olanak verir

SORU : Sadece belirli tablo ilişkilerini görmek için ne yapılmalıdır ?

 

2.8.2 Bir Tablo İlişkisini Silme / Yeniden Düzenleme

Herhangi iki tablo arasındaki ilişkiyi kaldırmak için aralarındaki çizgi seçilir (çizginin görünümü kalınlaşır) ve farenin sağ düğmesi tıklanır, ekrana gelen seçeneklerden Delete (Sil) komutu seçilir ya da Menu Bar araç çubuğundaki Edit (Düzenle) menüsünden Delete (Sil) komutu seçilir.

Eğer ilişki kaldırılmak istenmiyor sadece yeniden düzenlenmek isteniyorsa farenin sağ düğmesinin tıklanması ile ekrana gelen seçeneklerden Edit Relationship...(İlişkileri düzenle) komutu seçilir veya Menu Bar araç çubuğundaki Relationships menüsünden Edit Relationship... (İlişkileri Düzenle) komutu seçilir.

 

2.9 Kayıtlar

2.9.1 Belirli Bir Kayıt Bilgisine Gitme

Herhangi bir tabloda belirli bir kayda (record) gitmek için Datasheet View'da iken pencerenin alt kısmında bulunan gezinti araçları kulanılabilir.

tablodaki ilk kayda gider

tablodaki bir önceki kayda gider

kullanıcının bulunduğu kaydın numarasını gösterir. Kutuya girilen kayıt numarası ile de ilgili kayda gidilebilir

tablodaki bir sonraki kayda gider

tablodaki son kayda gider

yeni kayıt girebilmek için tablonun sonuna gider

oplam kayıt sayısını gösterir

Menu Bar araç çubuğundaki Edit (Düzen) menüsünde bulunan  Go To komutundaki seçenekler de kullanılabilir.

 

2.9.2 Yeni Bir Kayıt Oluşturma

Yukarıda bahsedilen gezinti araçlarında bulunan New Record (Yeni Kayıt) simgesi veya Menu Bar araç çubuğundaki Edit (Düzen) menüsünde bulunan   Go To komutundaki New Record seçeneği ile yeni bir kayıt oluşturulabilir.

Ayrıca bir kaydın tümü kayıt seçici  (kaydın sol başında bulunan simge) ile seçildikten sonra farenin sağ düğmesi tıklanıp ekrana gelen seçeneklerden New Record da yeni bir kayıt yaratma olanağı verir.

Aşağıdaki simgeler belirli durumları göstermek üzere kayıt seçici üzerinde görünür :

kayıt göründüğü gibi kaydedilmiştir (geçerli kayıt)

içine bilgi girilebilecek yeni kayıt

düzenlenmekte olan ve henüz kaydedilmemiş kayıt

başka bir kullanıcı tarafından kilitlendiği için düzenleme imkanı olmayan kayıt

 

2.9.3 Bir Kaydı Silme

Bir kaydın tümü kayıt seçici (kaydın sol başında bulunan simge) ile seçildikten sonra farenin sağ düğmesi tıklanıp ekrana gelen seçeneklerden Delete Record (Kayıt Sil) seçilir veya Menu Bar araç çubuğundaki Edit (Düzen) menüsünde bulunan  Delete Record komutu seçilir.

 

 

 
 
 
 

1024 x 768
Çözünürlükte
İzlenir
 
 
Copyright Dikonline© 2002 - Niğde